Sınav Kaygısı İle Nasıl Başa Çıkarız

Sınava hazırlık öğrencileri için sorumlu oldukları derslerin zorluğu, konu başlıklarının çokluğunun yanı sıra sınava hazırlık sürecinde aşmak zorunda oldukları en büyük engellerden biri de sınav kaygısıdır.  Sınav kaygısının temelinde çok farklı nedenler yatar ve bu nedenler kişinin karakterine ve önceki yaşanmışlıklarına göre değişiklikler gösterir. Kimi hayallerine kavuşamamanın verdiği korkuya yenik düşer, kimi için anne babayı hayal kırıklığına uğratma korkusu ağır basar, kiminin en büyük korkusu ise aynı hazırlık sürecini tekrar tekrar yaşamaktır. Tüm bu korkular ve benzerleri, sınav kaygısı yaratır. Ama endişe etmenize gerek yok çünkü her problemin bir çözümü olduğu gibi, sınav kaygısını da yok etmenin çeşitli yolları var. 

Herkesin çok farklı sınav kaygıları olsa da en yaygın sınav kaygılarından biri, sorulara odaklanamama korkusudur. Her yıl yüzlerce öğrenci henüz girmemiş olduğu sınavın henüz görmemiş olduğu sorularına odaklanamazsam korkusu, kafamı sınava ya da sorulara veremezsem endişesi, bir çoğumuzun sınav öncesinde yaşadığı korkudur. Öncelikle henüz sınav sorularını bile görmeden bu korkuya teslim olmanın anlamsız olduğunu her seferinde kendinize hatırlatmalısınız. Eğer ders çalışırken veya soru çözerken aklınıza bu endişe gelirse arkanıza yaslanın ve sakince birkaç derin nefes alın. Aylarca odaklanarak yüzlerce soru çözmüş birinin sınavda odaklanamaması için ortada bir sebep olmadığını nefes alıp verirken kendinize hatırlatın. Zihniniz bir süre sonra bu gerçeği kanıksayacaktır. Düşünün; o güne kadar belki binlerce soru çözdünüz; kimi doğru çıktı kimi yanlış. Bugüne kadar odaklanmayı başarabilen zihnin, o gün sınavda odaklanamaması için hiçbir fiziksel neden yok. Ancak “Evde canımı sıkan olaylar olduğu zaman ertesi gün sınava odaklanamıyorum” derseniz bilin ki bunlar istisnai durumlardır. Sınav günü böyle bir durum yaşamanız imkansıza yakındır. 

Sınava girdiniz ancak sınavdan önce stresli durumlar gelişmiş ya da sadece heyecandan sınavın ilk dakikalarından sınava odaklanamıyor ya da okuduğunuz soruları anlamıyormuş gibi hissederseniz, rahatlayın lütfen. Bir gün önce her okuduğunu anlayan beyninizin bir gün sonra durup dururken fonksiyonlarını kaybetmesi olası değil. Öncelikle bunu kendi kendinize tekrar edin. Durun, sadece bir saniyeliğine durun, burnunuzdan yavaşça ve sakince birkaç kere nefes alın. Nefes alırken önünüzdeki sorular dahil her şeyi bir kenara bırakın ve sadece nefesinize odaklanın. Sakinleşeceksiniz. Önce kalp atışlarınız düzene girecek ve sonra nefesiniz. 

Ya ailemi hayal kırıklığına uğratırsam korkusunu yaşarken, mücadelesini verdiğiniz geleceğin ailenizin değil tam olarak sizin geleceğiniz olduğunu unutmayın. Eğer en iyisi, yani istediğiniz olursa sizin için olacak, eğer olmazsa yine sizin için olmayacak. Elbette siz üzülürseniz sizi sevenler de sizinle birlikte üzülebilir ancak yine de bu durum sadece ve sadece sizin geleceğinizi etkileyecek. 

Gördüğünüz gibi sınav kaygısı tamamen sizin zihninizdedir, kendi yaratılarınızdır ve aslında hepsinin bir karşılığı vardır. Eğer bu kaygılardan herhangi birine sahipseniz onu yaratan sizin zihniniz olduğu gibi sonlandıran da yine sizin zihniniz olacak. Öncelikle kendinize ve ortaya koyduğunu emeğe güvenmelisiniz. Aşırı kahve tüketimi gibi endişe seviyesini yükseltecek ya da kalp ritminizi etkileyecek alışkanlıklardan uzak durun. Sınavdan hemen önceki hafta çalışma temponuzu düşürün. Erken yatarak uyku düzeninizi koruyun. Ders kitabı dışında kitaplar, romanlar okuyarak kafanızı dağıtabilir, zihninizi sınavdan uzak tutabilirsiniz. Gün içinde az miktarda tüketeceğiniz bitki çayları ve ailenizle, sevdiklerinizle ve hatta dilerseniz yalnız yapacağınız kısa bir yürüyüş sizi hem dinlendirecek hem de sakinleştirecektir.